Người bệnh tiểu đường khi phải tiêm insulin thường băn khoăn tiêm insulin bao nhiêu đơn vị là đủ? Làm thế nào để có thể sử dụng thuốc đạt hiệu quả cao nhất. Vì vậy việc biết cách sử dụng insulin đúng cách, khoa học, giúp hấp thu thuốc tốt là điều hết sức quan trọng trong điều trị bệnh tiểu đường.
Tiêm bắp hay tiêm dưới da?
Tiêm bắp giúp insulin được hấp thu vào cơ thể và có tác dụng nhanh hơn. Tuy nhiên tiêm bắp cũng không phải là đường dùng phổ biến và nó có những nguy cơ riêng. Không nên tiêm bắp vào các vùng có lớp mỡ dày, để tiêm bắp cần sử dụng loại kim dài hơn để kim tiêm có thể đi tới bắp thịt. Những người gầy có thể dùng loại kim tiêm insulin dưới da thông thường để tiêm bắp được.
Vị trí tiêm có ảnh hưởng đến hấp thu insulin?
Vị trí hấp thu nhanh nhất là bụng, tiếp đó là cánh tay. Tuy nhiên mông cũng là một vị trí có thể tiêm được nhưng cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào về thời gian hấp thu thuốc ở vùng mông. Sự khác biệt về thời gian hấp thu này được áp dụng để kéo dài hoặc rút ngắn thời gian tác dụng của insulin.
Vị trí tiêm có ảnh hưởng đến hấp thu insulin?Tiêm vào vùng da dày hay mỏng?
Lớp mỡ dưới da càng dày thì hấp thu insulin càng bị chậm. Một số người bị loạn dưỡng mỡ tại chỗ tiêm kiểu phì đại (lipohypertrophy) sẽ làm chậm hấp thu insulin nhiều hơn.
Tiêm insulin bao nhiêu đơn vị ? Liều tiêm thế nào?
Tiêm insulin bao nhiêu đơn vị? Với liều tiêm nhỏ từ 5 - 10 đơn vị thì không có sự khác biệt nhưng với các liều cao hơn thì có, ví dụ như tiêm 20 đơn vị thì insulin sẽ được hấp thu chậm hơn so với liều tiêm 10 đơn vị. Tuy nhiên sự khác biệt rõ nhất khi tiêm liều cao từ 100 đơn vị insulin trở lên. Tương tự, tiêm các loại insulin ở nồng độ cao (U 100 hoặc U 500) sẽ khiến thuốc được hấp thu chậm hơn so với các loại insulin nồng độ thấp hơn (U 40).
Tiêm insulin bao nhiêu đơn vị? Liều tiêm thế nào?Thời điểm tiêm:
Tốt nhất là tiêm insulin vào trước bữa ăn. Tùy loại insulin mà thời gian từ khi tiêm insulin đến khi phải ăn là khác nhau. Thông thường thời điểm phải ăn cũng là khi insulin bắt đầu có tác dụng. Ví dụ với insulin thường (regular) là từ 20 - 30 phút, insulin mixtard cũng là 30 phút, insulin bán chậm (NPH, lente, insulatard...) là 60 phút. Nếu ăn muộn hơn thì bệnh nhân có nguy cơ rất cao bị hạ đường huyết.
>> Xem thêm: tiêm insulin hay uống thuốc tốt hơn
Có nên vận động hoặc tập thể dục sau khi tiêm insulin?
Tập thể dục có vận động các cơ vùng tiêm insulin sẽ làm tăng sự hấp thu insulin. Ví dụ nếu sau khi tiêm insulin ở đùi mà người bệnh chạy thì sẽ làm hấp thu insulin nhanh hơn. Mát-xa ở vùng tiêm cũng có tác dụng tương tự.
Người bệnh bị nhiễm toan ceton cũng có làm thay đổi hấp thu insulin?
Nhiễm toan ceton có xu hướng làm tăng sự hấp thu insulin dẫn đến insulin có tác dụng nhanh hơn, điều này có lợi cho người bệnh vì họ cần giảm đường huyết càng nhanh càng tốt.
Điều gì sẽ xảy ra với insulin sau khi tiêm?
Sẽ có một phần insulin bị mất tác dụng do 1 phần insulin tiêm vào bị giáng hóa (phá hủy) bởi các enzym có mặt ở các mô dưới da. Ở đa số các người bệnh lượng insulin này chỉ là rất nhỏ và không ảnh hưởng đến tác dụng chung và cũng không cần phải tăng liều. Tuy nhiên ở một số rất ít người bệnh, sự giáng hóa insulin ở mô dưới da rất lớn, vì vậy để đạt được mục tiêu kiểm soát đường máu thì họ phải tiêm insulin với liều rất lớn, có thể lên tới trên 200 đơn vị. Hiện tượng này không xảy ra nếu người bệnh tiêm insulin qua đường tĩnh mạch. Có thể khắc phục bằng cách tiêm insulin cùng với các chất ức chế enzym có tên là trasylol nhưng thuốc này rất đắt, chính vì vậy cách đơn giản và có hiệu quả nhất là tiêm thêm insulin.
Vì sao phải lăn lọ insulin trước khi tiêm?
Lăn lọ thuốc (hoặc bút tiêm) có tác dụng làm ấm và giúp trộn đều insulin. Chỉ khuyến cáo lăn lọ insulin bán chậm (NPH, lente hoặc latard) hoặc insulin mixtard còn với insulin thường (regular) thì cũng không cần. Không nên lắc mạnh lọ insulin vì rất dễ tạo ra các bọt khí và khi rút insulin vào bơm tiêm, khí có thể lọt vào bơm tiêm.
Vì sao phải lăn lọ insulin trước khi tiêm?Bảo quản insulin:
Các lọ insulin chưa tiêm nên được cất giữ và bảo quản trong tủ lạnh. Các lọ insulin đang sử dụng có thể để trong ngăn mát tủ lạnh hoặc để ở những nơi thoáng mát. Không nên để insulin ở ngoài trời nóng hoặc tiếp xúc trực tiếp với mặt trời.
Có thể thay đổi liều dùng insulin hàng ngày?
Tiêm insulin bao nhiêu đơn vị? Một số bệnh nhân tiểu đường có thể tự điều chỉnh liều các mũi tiêm insulin (tăng hoặc giảm) tùy theo lượng thức ăn của từng bữa. Lưu ý là những người bệnh không có kiến thức tốt hoặc không được bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn thì không nên áp dụng phương thức này để tránh các nguy cơ bị hạ đường máu.
Ngoài ra, các yếu tố như: góc đâm kim tiêm (45 độ hay 90 độ), không ảnh hưởng đến sự hấp thu insulin, tiêm nhanh hay chậm cũng không ảnh hưởng đến hấp thu insulin. Tuy nhiên, nhiệt độ nóng làm tăng sự hấp thu, nhiệt độ lạnh hoặc hút thuốc lá cũng sẽ làm giảm hấp thu, với cùng loại insulin (thường, bán chậm...) thì insulin người có tác dụng nhanh hơn và insulin có nguồn gốc động vật, thời gian và đỉnh tác dụng của các loại insulin.
>> Xem thêm: Tiêm insulin dưới da